Alterations in Serum BDNF Levels in Early Alcohol Withdrawal and Comparison with Healthy Controls

Amaç: Alkolün beyinde yol açtığı nörodejenerasyona koruyucu yanıt olarak ortaya çıkan bir takım değişikliklerin, bağımlılık patogenezinde rol aldığı bilinmektedir. Kronik alkol alımının yol açtığı nörotoksik mekanizmalar tam olarak aydınlatılmış olmasa da, güncel çalışmalarda uzamış alkol alımının, öğrenme ve hafıza gibi bilişsel işlevlerde rol alan protein ailesi olan nörotrofinlerin sentezini etkileyebileceği öne sürülmüştür. Bu nörotrofinlerden biri olan beyin kaynaklı nörotrofik faktör (BDNF) nöronal gelişimde, plastisitede ve öğrenmede önemli bir rol oynar. BDNF’nin bağımlılık davranışının gelişimi ve sürdürülmesinde düzenleyici rolünün olduğuna dair yayınlar vardır. Bu çalışmada alkolik hastalarda yoksunluğun 1. günü ve 7. günündeki serum BDNF seviyelerindeki değişimin belirlenmesi ve sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması ve böylelikle BDNF’nin alkol bağımlılığındaki rolünün gösterilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: DSM-IV-TR’ye göre alkol bağımlılığı tanısı konulmuş olan 31 erkek hasta detoksifikasyon tedavisine alındı, 29 sağlıklı erkek kontrol ile karşılaştırıldı. Alkol bağımlısı hastalar yoksunluk semptomlarının önlenmesi amacıyla diazepam ile tedavi edildi. Diazepam dozu alkol yoksunluk şiddeti takibine göre kademeli olarak azaltıldı (minimum:30 mg, maximum:40 mg 1.günde). Alkol yoksunluğu bulguları her 8 saatte bir CIWA-Ar ile değerlendirildi. Kan örnekleri alkol yoksunluğunun 1. gününde ve detoksifikasyonun 7. gününde alınarak santrifüj edildi ve -70’C de saklandı. Serum BDNF seviyeleri ELISA yöntemi ile ölçüldü. Bulgular: Serum BDNF seviyeleri alkol bağımlıları grubunda, kontrol grubuna göre anlamlı olarak daha düşük saptandı (sırasıyla 52.9±19.0 ng/ml, 65.3±15.9ng/ml, p:0.018). BDNF seviyelerinin yoksunluğun 1. haftasında, bazal değerlere kıyasla anlamlı düzeyde düşmeye devam ettiği gözlendi. (52.9±19.0 ng/ml ‘den 33.5±8.8 ng/ ml’ ye, p≤0.001). Yaş, son ayda günlük tüketilen alkol miktarı, ilk alkol kullanım yaşı, alkol kullanım süresi gibi özellikler ve aile öyküsü ile serum BDNF düzeyleri arasında herhangi bir ilişki saptanmadı. Sonuç: Bu çalışma kronik alkol kullanımının serum BDNF seviyelerinde kontrollere kıyasla anlamlı bir düşüşe neden olduğunu ve yoksunluğun erken dönemlerinde henüz kontrollerin seviyesine yükselmenin olmadığını göstermekte olup BDNF’nin alkol bağımlılığı gelişim sürecinde rol alan bir faktör olduğu bilgisine destek oluşturmaktadır. Alkol yoksunluğunu takiben oluşan serum BDNF düzey değişimleri ile ilişkili olarak altta yatan patofizyolojik mekanizmaların daha net olarak ortaya konması bakımından ileri araştırmalara ihtiyaç vardır. Gelecekte bu alanda yapılacak çalışmaların, alkol bağımlılarında yoksunluğun erken ve geç dönemlerini kapsayacak şekilde ve daha geniş örneklemde yapılması, periferik BDNF düzeyleri ile hastalığın ilişkisinin daha net ortaya konması açısından önemlidir.